Birinci Dünya Savaşı’nın ardından 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi bir zamanların cihan imparatorluğunu, itilaf devletleri yani savaşın galipleri olan İngiltere, Fransa ve İtalya karşısında bir sömürge konumuna getiriyordu. Özgürlüğe Kalkan Vapur yazı dizisi!
MÜTAREKENİN BAŞLICA MADDELERİ ŞÖYLEYDİ: İstanbul ve Çanakkale boğazları itilaf devletlerinin kontrolüne geçecektir. İtilaf devletleri güvenliği için gerekli görmesi halinde Osmanlı ülkesinin istediği yerlerini işgal edecektir. Osmanlı ordusunda yoğun bir terhis ve silahsızlandırma uygulaması başlatılacak, silah ve cephaneler koruma altındaki depolara kaldırılacaktır.Mustafa Kemal, böylesine kritik bir dönemde hükümet yetkilileriyle görüşmeler yapmak üzere 13 Kasım 1918’de trenle İstanbul’a, Haydarpaşa Garı’na geldi ve Rumeli tarafına geçmek için bir kayığa bindi.
Kayık, İstanbul’a işgal için gelen itilaf devletlerine ait 100’e yakın savaş gemisinin arasından geçerken, Mustafa Kemal kaygılı gözlerle o gemilere baktı ve yanındaki Cevat Abbas’a kararlı bir biçimde şöyle dedi:
“Geldikleri gibi giderler!”
Mustafa Kemal Atatürk İTİLAF DEVLETLERİNE KARŞI BAŞLATILAN BÜYÜK DİRENCİN, ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİNİN, KURTULUŞ SAVAŞININ İLK İŞARET FİŞEĞİ İŞTE BU SÖZLERDİ.İstanbul’da devlet yetkilileri arasında başta Padişah Vahdettin olmak üzere derin bir umutsuzluk vardı.
Kimileri, İngiliz sömürgesi olmayı kabul etmeleri gerektiğini, başka çareleri kalmadığını ifade ediyordu.
Ordu ardı ardına girdiği büyük savaşlarda yenilmiş, büyük kayıplar vermişti. Halk bir yandan yoksulluktan, diğer yandan işgal kuvvetlerinin acımasızlığından bitap düşmüştü.
İÇİNDE BULUNULAN VAHİM DURUMU DEĞERLENDİREN MUSTAFA KEMAL, İSTANBUL’DA BİR KURTULUŞ HAREKETİNİN BAŞLATILAMAYACAĞINI, ANADOLU’YA ÇIKMAK GEREKTİĞİNE KARAR VERDİ.Padişah Vahdettin’in onu 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun’da görevlendirmesi işte bu kararın ardından geldi.
16 Mayıs 1919’da Samsun’a hareket etmek için hazırlıklarını sürdüren Mustafa Kemal, 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edildiği haberiyle sarsıldı.
19 MAYIS 1919 TARİHİMİZİN EN ANLAMLI GÜNLERİNDEN BİRİDİR.
İşgal altındaki ülkeyi kurtarmak için Mustafa Kemal’in başlattığı büyük mücadelenin ilk önemli adımıdır.
Mustafa Kemal, Nutuk’a, “1919 yılı Mayıs’ının 19’unda Samsun’a çıktım” diye başlayarak bu günün tarihimizdeki özel yerini çok net biçimde vurgulamıştır. Dahası, 19 Mayıs’ı doğum günü olarak nitelendirmiştir.
