Yeşilırmak, eskiden İris (Hititçe: Kumeşmaha, Grekçe: Ἶρις Iris), Sivas'ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi sınırları içindeki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Çarşamba ilçesinden Karadeniz'e dökülen nehir. Hititler döneminde önemli bir nehir olan Yeşilırmak, Kumeşmaha olarak isimlendirilmiştir. Daha sonrasında, antik dönemde kendisine verilen ad ise İris'ti.
Üzerinde 32 km² genişliğinde Almus Barajı bulunan ve ilçemizden de geçen Tozanlı ırmağı Tokat merkez, Turhal’dan sonra Amasya merkezden ve Taşova’nın kenarından geçerek Andıran köyümüzün 3 kilometre doğusunda, Gümüşhane’nin Çimen Dağları’ndan kaynaklanan Kelkit çayı ile birleşerek Yeşilırmak nehri adını alır.
Nasıl oluyorsa anlamak mümkün değil aynı ırmak; Tokat merkez, Turhal ve Amasya merkezde tertemiz akarken, Taşova sınırlarına girince su genellikle bulanık akar.
Adına Türküler söylenen Yeşilırmak’ın bu günlerde hali perişanlık, o güzelim çağıl çağıl çağlayan suyun yerini yosunlar ve kurbağalar aldı.
Tahminen 1995 yıllarında nenelerimiz bu günkü Cumhuriyet Mahallesini Yeni Mahalleye bağlayan köprünün yerinde asma köprü bulunurdu. Asma köprünün yakınların yün yıkarlardı, aşlık bulgur yıkarlardı, biz çocuklarda orada onların yanında suya ayaklarımızı sokardık oynardık. O dönemlerde ırmak öyle güzel ve temiz akardı ki içinde yüzen balıklar görülürdü.
O günlerden bu günlere geldiğimizde Yeşilırmak pislik içinde ve kurulan santraller ve fabrikalar sayesinde ne su kaldı nede balık yani kısaca o güzelim Yeşilırmak yerini Kurbağalı bir dereye bıraktı.
Çevre dostu Faruk Korkmaz, pas renginde akan ırmağın 27 Haziran 2024 öğle saatlerindeki son halini bizlerle paylaşmış. Yorum sizin..
