Taşova gerek 1939 Erzincan depremi gerekse 1942 Niksar, Erbaa depremlerinde tabiri caizse yerle bir olan Erbaa’ya bağlı Yemişenbükü diye adlandırılan küçük bir yerleşim yeriydi.
Depremlerinin ardından bölgeye tayin edilen vali İzzettin Çağpar bir yandan depremlerinin yaralarını sarmaya çalışırken diğer yandan da Tokat Amasya arasında yeni bir yerleşim yeri kurmaya çaba sarf ediyordu.
Burdaki amaç il merkezine uzak kalan orman köylerine daha iyi hizmet götürmekti.
Bu çabaya Tekke ve Bidevi’de nahiye müdürlüğü yapan Hasan Aykan ve Yemişenbükü köyü muhtarı Koca Fatma’nın da büyük katkıları oldu.
Şehir planı mimar Ali Rasim bey tarafından çizilen ilçemiz Bakanlar Kurulunun 04.08.1944 tarihli kararıyla Taşova adıyla kuruldu.
Taşova’nın ilk Belediye Reisi ve ilk Kaymakamı Hasan Aykan (Goca Müdür) bey olup en işlek caddesine kurucusu İzzettin Çağpar’ın ismi verilmiştir.
#Taşova ismi Herizdağı bölgesinde bulunan taş ocağı ve Yeşilırmağın suladığı verimli ovayı temsilen vali İzzettin Çağpar tarafından konulmuştur.#
Tokat iline bağlı olarak kurulan ilçemiz 1953 yılında Amasya’ya bağlanmıştır.
Taşova bugün yetmiş dokuz yaşında, altmış üç köye sahip şirin bir ilçemizdir
.
Taşova tam olarak bir Türkiye mozaiğidir ve inanıyorum ki dünya durdukça öylede kalacaktır.
Bugün Taşova’nın 79. yaş günü.
Doğum günün kutlu olsun Daşuva.
Sürçi lisan ettimse affola.
Doğum Günü Daşuva’nın
Sevdası Yeşilırmağın
Hasreti Şirin, Ferhat’ın
Rüyası Koca Fatma’nın
Çabası İzzettin Çağpar’ın
Doğum günü Daşuva’nın
Ana vatanı bamyanın
Hemi soğanın, pancarın
Asmada üzüm, teveğin
Acı tütünün, kevreğin
Doğum günü Daşuva’nın
Ortasında sıra dağın
Tarih kokan Alparslan’ın
Felenbelde Çalkaya’nın
Baraklı ‘da şelalenin
Doğum günü Daşuva’nın.
Başı dumanlı yaylanın
Çoban dilinde kavalın
Şehit yatan tek mezarın
Boğaluda Çal Babanın
Doğum günü Daşuva’nın.
Tepeden bakan Yonnus’un
Göspunardan çıkan suyun
Buğday ambarı Guşuf’un
Kavun, karpuz Andıran’ın
Doğum günü Daşuva’nın.
Davul zurna Belevi’nin
Sim sim oynar, damat, gelin
Üç gün, üç gece düğünün
Destek, Gürsu, Mercimeğin
Doğum günü Daşuva’nın.
Gara dolma, cimcik aşın
Bin bir çeşit, hamur işin
Yoğurt, ayranı kömüşün
Bağ, bahçe incir yemişin
Doğum günü Daşuva’nın.
Horasandan erenlerin
Tekke, Kirampa, Devre’nin
Gökdere’de değirmenin
Aşlık, bulgur, gendümenin
Doğum günü Daşuva’nın.
Turizimde Boraboy’un
Goca Müdür Hasan Beyin
Türküde Arif Meşhur’un
Eczacı Esengül Hanımın
Doğum günü Daşuva’nın.
Vaz, fasulye Dazlu şehrim
Candan öte, candır, Şeyhli’m
Çerkez, Laz, Macir, Gürcünün
Yörüğün, Ahıska Türk’ünün
Doğum günü Daşuva’nın
Dutluk, Karlık, Çaydibi’nin
Tasna, Darma, Bidevi’nin
Buladan’ın çördüğünün
Kızgüldüren, Çörmüğünün
Doğum günü Daşuva’nın.
Eski kaza Sonusa’nın
Boğa tamı, Faravganın
Göz bebeği Amasya’nın
Bir merkez altmış üç köyün
Doğum günü Daşuva’nın.
Hakkı BİÇER
04.08.2023
İstanbul
Kuruluş yeri ve ilçemizin isminin verilme olayını Goca Müdür Hasan Aykan’ın hatıralarından bizlere aktaran muhterem büyüğümüz ve İş adamımız Özkan Ağıs beyefendiye teşekkür
