Ali Ekber Yıldırım   Dünya Gazetesinin köşe yazısında;  Amasya’nın Taşova ilçesi tarımsal üretim bakımından önemli zenginliklere sahip. İlçeye bağlı 63 köyde bamya, soğan, domates, elma, kiraz, üzüm, buğday, arpa ve daha birçok ürünün yetiştiriciliği yapılıyor. Hayvancılıkta sığır, manda, koyun, keçi yetiştiriciliği yaygın. Halkın en önemli geçim kaynağı tarım.

Taşova Kaymakamlığı verilerine göre, ilçenin toplam yüz ölçümü 1 milyon dekar. Bunun 392 bin dekarı tarım arazisi, yaklaşık 520 bin dekarı orman ve fundalık, 62 bin dekarı çayır, mera ve yayla alanı. Sadece 77 bin dekarı tarım dışı, yerleşim, bataklık ve benzeri alan olarak görülüyor. Tarım arazilerinin 127 bin dekarlık bölümünde sulu tarım yapılıyor.

Yeşilırmak vadisi boyunca uzanan özellikle ırmağın ilçe merkezinden Kelkit Çayı ile birleştiği yere kadar olan yaklaşık 4 bin dekarlık arazinin verimliliği nedeniyle “küçük Çukurova” olarak adlandırılıyor.

İlçede özel ürün bitkileri hariç hemen her tür tarım ürünü yetişiyor. Yeşilırmak Taşova’dan geçtikten sonra, Erbaa’dan gelen Kelkit Çayı ile birleştiği noktaya kadar olan kısmında, Andıran, Mülkbükü, Gemibükü köylerinin bulunduğu bölgede yaklaşık 6 bin 500 dekarlık alanda zengin alüvyon toprakların bulunduğu düz tarım arazileri var. Bu alanların her yıl yaklaşık 1750 dekarlık alanında çeltik yetiştiriliyor. Kalan kısımları ise münavebeli olarak sebze yetiştiriliyor. Özellikle Andıran - Mülkbükü köyünün ırmak kenarında olan 4 bin dekarlık alanı küçük Çukurova diye tabir edilir. Bu alanda toprak verimli, sulu, iklim kışın dahi ılık ve rakım 200 civarında olması sebze yetiştiriciliğinde erkencilik sağlıyor. Anlatılan bu bölgeye daha önce Hidroelektrik Santralı (HES) kuruldu. Tarım arazileri bundan zarar gördü.

OSB ile Çambükü Köyü üretimden koparılıyor

Amasya Valiliği, Taşova Kaymakamlığı, Taşova Belediyesi, Ticaret ve Sanayi Odası diğer yerel yöneticiler ilçenin kalkınması için ciddi bir çaba içindeler. İstihdamı artırmak, ekonomiyi canlandırmak için çalışıyorlar. Ancak, ülkedeki genel bakış açısı Taşova’da da geçerli. Tarımdan zenginlik üretilemeyeceği, sanayileşerek kalkınmanın sağlanabileceği fikri hakim. Bunu gerçekleştirmek için Taşova’ya organize sanayi bölgesi kurulması öngörülüyor. Çalışmaları 2020 yılında yoğunlaşan organize sanayi bölgesi için 2021 yılında izin çıktı. Amasya’nın 5. Organize Sanayi Bölgesi Taşova’da kurulacak.

Toplam 60 sanayi parseline sahip Taşova Karma Organize Sanayi Bölgesi’nin planında 2021’de değişiklik yapıldı. Taşova’ya 10 kilometre mesafedeki Çambükü Köyü’nün tarım arazileri, mera alanları hatta köy mezarlığı organize sanayinin içine alındı. Yerleşim yeri hariç neredeyse köyün tamamı organize sanayiye dahil edilince Çambükü köylüleri haklı olarak buna karşı çıkıyor.          

 

Köylüler diyor ki: “Biz fabrikaya, sanayiye, organize sanayi bölgesine karşı değiliz. Yapılmasını da destekliyoruz. Fakat bizim meralarımız, topraklarımız elimizden alınıyor. Biz nasıl yaşayacağız? Hayvanlarımızı nerede otlatacağız? Nerede üretim yapacağız. Bizi evimizde oturmaya mahkûm ediyorlar. Başka hiçbir gelirimiz de yok.”

Meraya fabrikalar kurulunca hayvanlar aç kalacak

Çambükü Köyü, 40 hane ve hepsi bamya üreticisi. Köyde yıllık ortalama 6 ton bamya üretiliyor. Kurutulan bamyanın kilosu 500-600 liradan satılıyor. Köylüye iyi gelir sağlayan ve kuru bamya olarak adlandırılan Taşova bamyası yakın zamanda coğrafi işaretle tescillendi. Köyde ayrıca buğday, arpa, sebze, şeftali, kiraz, elma, ayva, armut gibi birçok bitkisel ürün üretiliyor.

Köyün asıl gelir kaynağı ise hayvancılık. Bölgede hayvancılığın en iyi yapıldığı köy olarak biliniyor. Köyün toplam 2 bin 750 baş hayvanı var. Köylüler bu kadar hayvanları olduğunu söyleyince organize sanayi kurmak isteyenler inanmamış. Samsun İdare Mahkemesi tarafından köyde hayvan sayımı yapılmış ve doğru olduğu mahkeme kararı ile tespit edilmiş.

Organize sanayi bölgesi ile hayvanların otladığı meralarda, yemlerinin üretildiği arazilerde fabrikalar, depolar kurulacak. Bu hayvanlar nerede otlatılacak? Köy kendi yemini kendisi üretiyor. Peynir, yoğurt, sucuk üretiliyor. Köylülerin anlattığına göre Amasya’da sosyal yardıma muhtaç olmayan ender köylerden birisi. Buğdayı, arpayı satmak için değil kendileri ve hayvanları için üretiyorlar. Kimseye muhtaç olmadan devletin sosyal yardımına ihtiyaç duymadan yaşayan köylüler: “Biz de organize sanayi bölgesi gibiyiz. Kendi kendimizi istihdam ediyoruz. Geçimimizi sağlıyoruz. Üretmek istiyoruz. Arazilerimiz alınırsa kendimize hayvanlarımıza nasıl bakacağız? Yetkililer bize diyor ki; ‘Devlet size bakar.’ Bizim bakıma ihtiyacımız yok. Neden muhtaç hale getiriyorlar.”

Muhtar görevden alınarak kayyum atandı

Tarım arazileri, mera ve mezarlık alanının organize sanayiye devri için karar almayan Çambükü Köyü Muhtarı İlyas Celep, İhtiyar Heyeti üyeleri: Ali Ünal, Selamet Celep, Ahmet Yıldız ve Recep Dönmez Kaymakamlık tarafından görevden alındı. Köy muhtarlığına Özel İdare Şefi Vedat Yapal kayyum olarak atandı. Yüksek Seçim Kurulu, Çambükü Köyü Muhtarlığı ve İhtiyar Heyeti için 25 Eylül 2022 Pazar günü seçim yapılmasına karar verdi.

Kayyum atanan köyün muhtarı ne diyor?

Görevden alınan ve yerine kayyum atanan Çambükü Köyü Muhtarı İlyas Celep yaşananları özetle şöyle anlattı: “Bizler organize sanayiye karşı değiliz. Ama uygun yere yapılması lazım. Köyümüzün bir tarafında şantiye var, bir tarafında Yeşilırmak Havzası var, bir tarafında da elektrik tesisi var. Burası da alındığı zaman köyün sadece alanı, yani evin olduğu yerler kalıyor. Bir dönüm yer kalıyor evle birlikte. Dışarı çıkma şansımız kalmayacak. Organize sanayi bölgesi ile ilgili mahkeme süreci devam ediyor. Mahkeme sürecimiz devam ettiği halde, köy tüzel kişiliğine ait olan yeri benden almaya çalışıyorlar. ‘Karar alacaksın, imzalayacaksın, burayı bize vereceksin' diyorlar. Ben de köy halkını topladım, köy halkıyla görüştüm. Köy halkı da dedi ki 'Siz burayı imzalarsanız, seni satmakla suçlarız' dediler. Ve ben de bu kararı alıp, imzalamadım. Sonucunda sayın kaymakamımız bizi vergi dairesine ifadeye gönderdi. Ondan sonra peşinden soruşturma açtı. Cevaplarımızı verdik. Sizi görevinizden alıyoruz dediler. Biz de teşekkür ettik çıktık. Bizi heyetçe görevden aldılar."

“Görevden alma hukuksuz”

Avukat Selim Saray, Taşova’da istihdam sağlayacağı için kimsenin organize sanayi bölgesi kurulmasına karşı olmadığını belirterek: “ Organize sanayi, ilk defa Dörtyol köyü dediğimiz bölgede ve hazine arazisi olarak öngörülen kısımda projelendirilmişti. Ama üst akıl ne düşündüyse, Çambükü köyümüzün, komple tarım arazisini hatta ve hatta mezarlığını alacak şekilde plan değişikliği yapıldı.” dedi. Selim Saray, köy muhtarı ve ihtiyar heyetinin görevden alınmasının hukuksuz olduğunu iddia ediyor

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onayladı

Çambükü Köyü’ne ait mera alanı önce mera vasfından çıkarıldı sonra OSB’ye verildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü “Amasya İli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği (Taşova OSB) Gerekçe Raporu”nda yapılan değişiklik şöyle ifade ediliyor: “Amasya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün 07.05.2021 tarihli ve 929972 sayılı yazısı ile Amasya İli, Taşova İlçesi, Çambükü Köyünde bulunan 79,02 hektar alanın Taşova Karma Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olarak yer seçiminin kesinleştirildiği, kuruluş protokolünün onaylanarak Taşova OSB'nin tüzel kişilik kazandığı belirtilerek; Amasya İli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında gerekli değişikliğin yapılması talep edilmektedir. 14.06.2014 tarih ve 29030 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği ve Amasya İli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı (ÇDP) amaç, ilke ve stratejileri çerçevesinde yapılan incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde söz konusu alanın; ÇDP'de tarım ve mera alanı kullanımında kaldığı, Amasya Valiliği'nin 29.03.2021 tarih ve 2446336 sayılı yazısı ile mera vasfından çıkarıldığı ve Taşova Karma Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olarak yer seçiminin kesinleştirildiği anlaşıldığından talebin uygun olduğu değerlendirilmiştir.”

Çambükü Köyü’nde yaşananlara bakınca pandemiden, Rusya-Ukrayna savaşından, gıda krizinden, gıda fiyatlarındaki artıştan hiç ders alınmadığı anlaşılıyor. Dünya daha fazla tarımsal üretim için kaynaklarını seferber ederken, Türkiye, tarım alanlarını, meralarını betonlaştırıyor. Köylüyü, üretenleri üretime küstürüyor. Taşova’da organize sanayi bölgesi kurulmalı ama tarım arazisine, meralara değil. Çambükü köyünde üretilen bitkisel ürünler ve hayvansal ürünlerden de zenginlik üretebiliriz. Venezuela’daki meralara bakıp “siz bu meralarla hayvancılıkta dünyada 1 numara olmalısınız” diyen Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci buna ne diyecek acaba?

OSB 10 yılda 5 bin kişiye istihdam sağlayacak   

Amasya Valisi Mustafa Masatlı’nın verdiği bilgiye göre, Amasya’nın 5. Organize Sanayi Bölgesi olacak Taşova OSB alt yapı çalışmalarının bitmesi ve fabrikaların üretime geçmesiyle birlikte 10 yılda 5 bin kişiye istihdam sağlayacak.

Gazetemiz DÜNYA’da 23 Haziran 2022’de yayınlanan Müberra Taşçı’nın haberinde Vali Mustafa Masatlı 40 yatırımcının yer talebinde bulunduğunu belirterek özetle şu bilgileri verdi: “Taşova OSB’nin alt yapı proje çalışmaları devam etmektedir. Temel hedefimiz, 2022 yılı içerisinde bölgemizin altyapı çalışmalarına başlamak ve yatırımcılarımıza parsel tahsislerini yaparak ülkemiz üretimine katkıda bulunmaktır. Bölgemizde yatırım öngören 40 adet yatırımcı talepte bulunmuş olup, bu yatırımcılarımız toplam yaklaşık 4.000 kişi istihdam edeceklerdir. Amasya Taşova OSB’de ilk etapta üretim yapacak 10 fabrika ile 5 yıl içerisinde 1.000 kişiyi istihdam etmeyi hedefliyoruz. Bölgenin alt yapı çalışmalarının bitmesi ve fabrikaların üretime geçmesiyle birlikte ikinci 5 yıl içerisinde 4.000 kişi ilave istihdamla 10 yıl içerisinde toplam 5.000 kişi istihdam etmeyi hedefliyoruz. Amasya’nın Taşova Bölgesi’nde sanayi sektöründeki büyük bir boşluk giderilecektir. Amasya Taşova OSB’de 3 bin ile 20 bin metrekare arasında büyüklükte 60 adet sanayi parseli oluşturarak yatırımcılarımızın taleplerine cevap verecek sanayi alanları oluşturacağız. Gıda, orman ürünleri, mobilya, teknoloji, tekstil sektörü ve diğer alanlardaki üretim tesislerini bölgemize getirmek için görüşmeler yapıyoruz.”

Çambükü köylüleri ne istiyor?

1-Taşova Karma Organize Sanayi Bölgesi’nin kurulmasını destekliyor fakat köyün mera ve tarım arazisine yapılmasına karşı çıkıyor.

2- Geçim kaynağı olan hayvancılığı ve bitkisel üretimi sürdürmek istiyor.

3- Yer seçimi komisyonu işleminin iptali ve arazinin tahsis amacının değiştirilmesi kararının iptali ile Çevre Düzeni Planının iptali istemi ile Samsun İdare Mahkemeleri’ne açılan iptal davalarının sonuçlanmasını bekliyor.

4- Hukuksuz bir biçimde görevden alınan köy muhtarı ve ihtiyar heyetinin görevlerine iadesini istiyor.

https://www.dunya.com/kose-yazisi/cambuku-koyundeki-hayvancilik-osbden-daha-mi-degersiz/665295