21 Ekim 2022 Cuma günü TV 360 kanalında saat 19.00’da yayınlanan “BEN BİLİRİM” adlı yarışma programında; “1944’e kadar “Yemişenbükü” ismiyle Tokat’ın Erbaa ilçesine bağlı olan 1953’te Amasya’ya bağlanan ilçedir.” sorusu bizleri geçmişe götürdü.
Araştırmacı Yazarımız Umut Pelitli’nin “TAŞOVA’DAN KOPARILAN KÖYLER” başlıklı dosyasındaki tarihi gerçekler:
Taşovamız 1944 yılına kadar Tokat ili Erbaa ilçesine bağlı iken Bakanlar Kurulunun 04.08.1944 gün ve 4448 sayılı kararı ile bağımsız bir ilçe olmuş, daha sonra 1953 yılında Tokat ilinden ayrılarak Amasya’ya bağlanmıştır.
1944 yılında ilçe olmamıza vesile olan dönemin Tokat Valisi İzzettin Çağpar, bir çoğu daha sonra belediye teşkilatı kurulan 11 büyük yerleşim merkezini Taşova’ya bağlayarak neredeyse Erbaa topraklarının yarıdan fazlasını ilçemize katmıştır.
Önce 5 Eylül 1944 yılında Bidevi bucağına bağlıyken; Değirmenli, Kızılçubuk, Aşağı Çandır, Yukarı Çandır, Fidi (Akça), Hacıpazarı ve Revak (Çevresu) yeniden Erbaa’ya geçmiş, daha sonra 17 Ocak 1951 tarihinde Tokat İl Genel Meclisinin aldığı bir karar doğrultusunda Tanoba ve Çalkara sonrasında ise yine Tokat İl Genel Meclisinin 28.01.1952 tarihli kararıyla Taşova ilçe sınırının Yolaçan Köyü olarak belirlenmesi nedeniyle Tonu(Akkoç) ve Karaağaç köyleri Erbaa’ya tekrar bağlanmıştır.
Bu son değişiklikler sonucu, kurulduğunda 71 köy ve 2597 km2 olan yüzölçümümüz 63 köy ve 1041 km2 yüzölçüme düşerken, 1950 nüfus sayımında merkez: 1582 toplam nüfusumuz: 41 bin 542 olmuştur.
Erbaa’nın 1950 nüfus sayımında merkez nüfusu: 7034 toplam nüfusu: 45 bin 670 olup, halen yüzölçümü 1111 km2’dir.
