Dünyanın en fazla zeytinyağı üretiminin yapıldığı Avrupa ülkelerinde yaşanan aşırı sıcaklar ve kuraklığın ürüne verdiği zarar nedeniyle zeytinyağı fiyatlarında belirgin artışlar yaşandı. Artan fiyatların etkisiyle bölgedeki zeytinyağı tüketimi düştü.

İklim değişikliği, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklık ve düşük yağış miktarı diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi zeytini de olumsuz etkiliyor. Özellikle Akdeniz’e komşu Avrupa ülkelerinde yaz döneminin kurak ve sıcak geçmesi zeytin ve zeytinyağı üretiminin düşmesine neden oluyor.

Fiyatlar iki katına çıktı

Dünya zeytinyağı üretiminin üçte ikisinin yapıldığı ve büyük bir tüketici konumunda olan Avrupa ülkelerinde zeytinyağı fiyatlarının artması tüketimde düşüşe neden oldu.

Yaşanan aşırı sıcaklar ve kuraklığın ürüne verdiği zarar nedeniyle zeytinyağı fiyatları geçen yıl yaklaşık iki katına çıktı. Fiyat baskıları ve hayat pahalılığı krizinin etkileriyle ise zeytinyağı tüketimi olumsuz etkilendi.

Bloomberg Opinion’dan Javier Blas kısa süre önce yazdığı yazıda, “Bölgedeki pek çok aile için zeytinyağı fiyatı, yüksek enflasyona karşı verilen mücadeleyi sembolize eder hale geldi” dedi.

Tüketimde yüzde 6’lık düşüş beklentisi

Avrupa Birliği tarafından bu hafta yapılan açıklamada, bölgedeki tüketimin yeni başlayan sezonda yüzde 6 düşeceği kaydedildi.

Devam eden kuraklığın ardından fiyatların bu sezonda da yüksek olacağı ve AB’nin ihracatında bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 10 düşüş yaşanacağı belirtildi.

Avrupa ülkeleri arasında zeytinyağı üretiminde ilk sırada olan İspanya’da üretimde geçen yıl yaşanan yüzde 50’lik kaybın ardından bu yıl yüzde 15’lik bir verim artışı beklense de üretim hâlâ dört yıllık ortalamanın üçte bir altında olacak.

Diğer bir yandan İspanya’daki üreticiler kuraklığın yanında bir de zeytinyağı endüstrisini saran suç dalgası ile mücadele ediyorlar. Hırsızlar depolanmış zeytinyağını, yeni toplanmış ya da hala ağaçta olan meyveleri ve hatta sahte ürünleri hedef alıyorlar.

Türkiye’de de fiyatlar arttı

Kuraklığın vurduğu küresel zeytinyağı fiyatları üst üste yeni rekor seviyelere ulaşırken, fiyatlardaki bu yükseliş Türkiye’ye de sıçradı.

Küresel üretimde yaşanan sıkıntıların Türkiye’ye olan talebi artırması, bunun yanı sıra yurt içinde döviz kurunda yaşanan artışların maliyetlere yansıması gibi nedenlerle iç piyasada da zeytinyağı fiyatları fırladı.

Çeşitli marketlerdeki fiyat değişimlerine bakıldığında da 5 litrelik teneke zeytinyağı fiyatlarının 1500 liranın üzerine çıktığı gözlemleniyor.